الکترود جوش  (به انگلیسی Electrode ) ، ابزاری کاربردی برای انجام عملیات جوشکاری محسوب می شود. به دلیل نیاز بالا به انجام جوشکاری در پروژه های مختلف ساختمانی و صنعتی، انواع الکترود جوشکاری طراحی و ساخته می شود. جنس مفتول، نوع پوشش و ضخامت از مهمترین مشخصات الکترود جوش محسوب می شود. در این مطلب قصد داریم تا به بررسی ویژگی ها، کاربرد، استانداردها و قیمت انواع سیم جوش بپردازیم. پس در ادامه مطلب همراه ما باشید.

الکترود جوشکاری چیست؟

الکترود جوشکاری سیمی فلزی است که امکان انجام جوشکاری را فراهم می کند. جنس الکترود جوش یا همان سیم جوش، معمولاً فلزی و یا گرافیتی است. دور آن پوششی با نام فلاکس قرار دارد که سبب عبور جریان برق و انجام جوشکاری می شود. به زبان ساده، الکترود جوش رابط و تسهیل کننده جوشکاری دو عضو می باشد.

کاربرد الکترود جوشکاری

برای جوشکاری دو سطح، همواره فضایی خالی بین آن ها وجود دارد. الکترود جوش با پرکردن این فضا، نقش بسیار تعیین کننده ای در کیفیت و اجرای جوشکاری بر عهده دارد.

مشخصات الکترود جوشکاری

الکترود جوشکاری دارای مشخصات مختلفی از حیث جنس مفتول، نوع پوشش و قطر الکترود هستند. در ادامه نیم نگاهی به ویژگی های هر یک خواهیم داشت.

جنس الکترود جوشکاری

جنس سیم یا مفتول استفاده شده در الکترود نقش مهمی در کیفیت و کارایی دارد. از مهمترین آن ها الکترود جوش با مفتول فولاد ضد زنگ، مفتول نیکلی، مفتول آلومینیومی و مفتول فولاد کم کربن می باشد.

قطر الکترود جوشکاری

قطر الکترود می تواند به صورت دائم یا مقطعی باشد. قطرهای ۲.۵، ۳.۲۵، ۴ و ۵ میلی متر از مدل های پرکاربرد و رایج در جوشکاری است. هرچه قطر الکترود بیشتر باشد، سرعت رسوب بالاتر خواهد بود. به عبارتی دیگر به کمک الکترودهای با قطر بیشتر می توان ورق ها و سطوح ضخیم تر را جوشکاری نمود.
الکترودهای نازک نیز برای سطوح و ورق های نازک بهترین انتخاب محسوب می شود. چراکه به دلیل ظرافت و دقت بیشتر، از آسیب های احتمالی به چنین ورق هایی جلوگیری خواهد بود.

پوشش سیم جوش

پوشش الکترود از ورود ناخالصی به فرآیند جوشکاری جلوگیری می کند. همچنین از فلز جوش و مفتول در برابر شرایط محیطی محافظت می کند. در نتیجه نقش مهمی در مشخصات الکترود جوشکاری و کیفیت خروجی کار دارد.

انواع الکترود جوشکاری

الکترود جوش را بر اساس معیارهای مختلفی می توان تقسیم بندی کرد. از جمله:

• الکترود جوشکاری از نظر مصرف شدن
• الکترود جوشکاری از نظر جنس مفتول
• الکترود جوش از نظر نوع پوشش
• الکترود جوش از نظر ضخامت
• الکترود جوشکاری از نظر نوع ساخت

انواع الکترود از حیث نوع مصرف

الکترود جوشکاری را بر حسب استفاده می توان به دو دسته الکترود جوش مصرفی و الکترود غیر مصرفی تقسیم کرد. در ادامه به ویژگی های برجسته هر یک آشنا خواهیم شد.

الکترود جوش مصرفی

در الکترود جوش مصرفی، سیم جوش پس از استفاده در جوشکاری تمام می شود. اجرای بسیار ساده و آسانی دارد که سبب استفاده گسترده از این نوع الکترود شده است. الکترود مصرفی معمولاً در دو دسته روکش دار و بدون روکش ساخته و عرضه می شود. روکش های اکسیدی و سلولزی از مهمترین نوع الکترودهای پوششی هستند. الکترودهای بدون روکش نیز برای شرایطی که نیاز به پوشش ندارید، انتخاب مقرون به صرفه تری می باشد.

الکترود جوش غیر مصرفی

الکترودهای مصرف نشدنی مقاومت حرارتی بالایی داشته و در جوشکاری ذوب نمی شود. در نتیجه برخلاف الکترودهای مصرفی، پس از استفاده تمام نمی شود. از این رو به الکترود جوش غیر مصرفی، الکترود نسوز هم می گویند. عدم نیاز به تعویض از مهمترین مزایای این نوع الکترودهاست. الکترودهای کربن دار و تنگستن از مهمترین انواع الکترود مصرف نشدنی محسوب می شود.

انواع الکترود جوش از نظر نوع پوشش

پوشش به کار رفته در الکترود جوشکاری پارامتر دیگری برای دسته بندی الکترود است. پوشش الکترود علاوه بر تأثیر در کیفیت جوش در قیمت انواع سیم جوش نیز مؤثر است. الکترود با پوشش قلیایی، پوشش سلولزی، پوشش رتیلی و پوشش رتیلی با پودر آهن از مهمترین آن هاست.

• الکترود جوشکاری با پوشش قلیایی از کاربرد زیادی در جوشکاری قوس الکتریکی برخوردار است. کیفیت جوشکاری در این نوع الکترودها بسیار مطلوب و رضایت بخش است. موادی نظیر کربنات منیزیم، کربنات کلسیم و فلورید کلسیم از برجسته ترین ترکیبات سازنده پوشش قلیایی است.
• الکترود جوشکاری با پوشش سلولزی معمولاً نفوذ رطوبت بالایی داشته و هیدروژن زیادی تولید می کند. در نتیجه تردی جوش را افزایش می دهد. لذا برای جوشکاری سرازیری گزینه مناسب تری است. علت این امر سرعت منجمد شدن مواد مذاب در این حالت می باشد.
• الکترود جوشکاری با پوشش رتیلی معمولاً از سدیم و پتاسیم استفاده می کند. شدت پاشش جوشکاری در این حالت بسیار کم است. از طرفی دیگر عمق نفوذ کمتری نسبت به الکترود سلولزی دارد. حساسیت رطوبتی نداشته و کار با آن ها بسیار راحت است. الکترود E6013 از برجسته ترین و پرکاربردترین انواع الکترود جوشکاری با پوشش رتیلی است.